بررسی اثر مکمل روی و سطوح متفاوت کلسیم و فسفر در جیره پایه گندم و آنزیم فیتاز بر عملکرد و پارامتر های استخوانی جوجه های گوشتی

هدف از این مطالعه بررسی تاثیر مکمل روی و سطوح مختلف کلسیم و فسفر بر ایمنی، عملکرد و پارامترهای استخوانی جوجه های گوشتی بود. برای این منظور از 144 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 تجاری استفاده شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تیمار (2 × 3)، که هر تیمار شامل 4تکرار و 6 جوجه در هر تکرار انجام گرفت. برای این منظور از سه سطح مکمل روی (0، 50 و 70 میلی گرم درکیلوگرم جیره) و کلسیم به فسفر در دو سطح (9/0 به 45/0 و 6/0 به 3/0 درصد جیره ) استفاده شد. به تمام جیره ها 1500 واحد بر کیلوگرم فیتاز افزوده شد. وزن بدن، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی به صورت دو هفته یک بار اندازه گیری شد و جهت بررسی نحوه تاثیر تیمارهای آزمایشی بر ایمنی هومورال پاسخ ایمنی جوجه ها نسبت به تزریق گلبول قرمر خون گوسفند اندازه گیری شد. پس از کشتار وزن نسبی لاشه، کبد، بورس فابریسیوس، طحال، سینه و ران تعیین گردید. تعداد هتروفیل، لنفوسیت و نسبت هتروفیل به لنفوسیت آنها اندازه گیری شد. همچنین طول قسمت های مختلف روده و ph ایلئوم نیز اندازه گیری شد. طول و قطر استخوان های ران، درشت نی، نازک نی و قلم پا، مقاومت استخوان های ران، درشت نی و قلم پا نسبت به فشار و خاکستر استخوان های ران، درشت نی و قلم پا نیز اندازه گیری شد. نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از جیره های با کلسیم و فسفر پایین سبب کاهش وزن بدن جوجه های گوشتی طی 28-14 روزگی گردید ولی مکمل روی باعث افزایش خوراک مصرفی طی دوره مذکور گردید (05/0 p<)، در حالی که ضریب تبدیل غذایی کل دوره تحت تاثیر تیمار های آزمایشی قرار نگرفت (05/0 p>). وزن نسبی لاشه، کبد، بورس فابریسیوس، طحال، تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت ولی استفاده از جیره های دارای کلسیم و فسفر پائین باعث کاهش درصد وزن سینه و ران گردید (05/0>p.) افزودن مکمل روی باعث افزایش فسفر سرم گردید و تاثیری برکلسیم سرم خون جوجه های گوشتی نداشت. افزودن 50 میلی گرم مکمل روی باعث افزایش لنفوسیت، کاهش هتروفیل و کاهش نسبت هتروفیل به لنفوسیت گردید در حالی که تیمارهای حاوی صفر و 70 میلی گرم مکمل روی نسبت به تیمار 50 میلی گرم مکمل روی تاثیرات متضادی بر فراسنجه های فوق داشتند. تیمارهای آزمایشی تاثیر معنی داری بر تیتر آنتی بادی علیه گلبول قرمز خون گوسفند نداشتند ولی جیره های با کلسیم و فسفر توصیه شده و دارای 50 میلی گرم مکمل روی دارای تیتر بالاتری بودند. طول و مقاومت در مقابل شکست استخوان های جوجه های گوشتی تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند (05/0p>) ولی قطر نازک نی و خاکستر استخوان قلم پا و درشت نی جوجه ها با تغذیه جیره های با کلسیم و فسفر پایین کاهش یافت (05/0 p<) و افزودن مکمل روی به جیره جوجه ها این کاهش خاکستر را جبران کرد.ph ایلئوم به طور معنی داری تحت تاثیر اثر متقابل تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (05/0 p<). با توجه به عدم تاثیر معنی دار تیمارهای آزمایشی بر صفات عملکردی و فراسنجه های استخوانی چنین استنباط می گردد که کاهش کلسیم و فسفر جیره با افزودن مکمل روی و آنزیم فیتاز می تواند با جیره های با کلسیم و فسفر توصیه شده رقابت کند و باعث کاهش هزینه ها گردد